تاریخچه پوشاک در ایران_ بخش دوم
-
مقداد
-
admin
-
1402/12/08
-
پیام (0)
تاریخچه لباس در ایران باستان بخش دوم
البته با این تفاوت که در قسمت جلو هیچ شکافی وجود ندارد، مثل کیسه که ظاهراً از سر پوشیده می شده است. در مورد نوع پوشش مردمان شهر سوخته را تزیینات لباسهای آنها می داند و مثلاً در یکی از قبرها، ما زنی را پیدا کردیم با یک لباس تمام منجق دوزی شده که با یک نوع مهره یا سنگ قیمتی تزیین شده است و از نوع لباس و تزیینات این زن می توانیم بفهمیم که احتمالاً او یک فرد عامی و عادی نبوده است و مطمئناً متعلق به یک طبقه حداقل متوسط بوده است. همچنین در ادامه کاوشهای شهر سوخته آثاری از بند کفش مثل بندکفشهایی که در بلوچستان استفاده می شود، به دست آورده ایم که نشان می دهد این مردم از کفش هم استفاده می کرده اند. در شهر سوخته استفاده از کمربند زیاد رایج بوده، چرا که نوعی قطعه پارچه ای پیدا شده، مثل کمربندهای امروزی با سوراخهایی که برای کنترل کردن آن استفاده می شده است. همچنین در کاوشهای باستان شناسی مواردی مثل یک نوار قیطانی شکل که روی سربسته می شده است و یکسری قالبهای چوبی کفش و حتی چند نمونه گل موکه با نخهای چند رنگ بافته شده، نیز دیده شده است. پوشاک در فلات ایران اما «لادن خرمی» کارشناس طراحی پارچه و لباس و مدرس دانشکده تربیت مدرس قدیمی ترین نمونه های لباس در فلات ایران را مربوط به لباسهای مجسمه انسانی در این فلات می داند که متعلق به 4200 سال قبل از میلاد است. لباس این مجسمه منحصر به لنگی است که به کمر بسته و معلوم می شود که انسان از آن زمان دیگر از پوست حیوانات بطور طبیعی استفاده نمی کرده بلکه از پشم، پارچه هایی می بافته است و آن را لنگ وار به دور خود می پیچیده است.
تاریخچه طراحی لباس در ایران
تاریخچه طراحی لباس در ایران، تنها به چندین سال اخیر محدود نمی شود، بلکه با توجه به اهمیت هنر نزد ایرانیان، تاریخچه هنر طراحی لباس نیز قدمت و پیشینه ای طولانی در ایران دارد. اگر بخواهیم طراحی لباس را به صورت کلی تعریف کنیم، باید بگوییم که این مهارت، تلفیقی از خلاقیت و ایده پردازی در ایجاد لباس است. با توجه به این موضوع و آثار تاریخی به جا مانده در فرهنگ ایران و پوشش های خلاقانه در اقوام مختلف ایرانی، می توان به این موضوع پی برد که طراحی لباس در فرهنگ ایرانی جایگاه خاص و ویژه ای داشته است.
در ایران نیز نام طراحی لباس، به طور رسمی، تقریبا از دوره قاجار وارد ایران شد. در این زمان، مراودات سیاسی ایران با دولت های دیگر افزایش یافت و همین موضوع باعث شد تا ایرانیان با انواع لباس پوشیدن اروپاییان و اصطلاحات رایج در دنیای مد و لباس آشنا شوند؛ به این ترتیب، از دوران فتحعلی شاه، واژه طراحی لباس به تدریج معنا و مفهوم امروزی خود را پیدا کرد
بررسی پوشاک در دورههای مختلف تاریخی
دوره مادها: طبق نقوش برجسته و مجسمههای قبل از میلاد، پوشاک زنان این دوره از لحاظ شکل با کمی تفاوت با پوشاک مردان یکسان است. مرد و زن به واسطه اختلافی که میان پوشش سرشان وجود داشت، از هم تمیز داده میشدند
دوره هخامنشیان: نقاشیای که بر روی فرش پازیریک مربوط به دوره هخامنشیان است، نشانگر این مطلب است که زنان در آن دوره سر اندر پا (پوششی شبیه به چادر) بر روی همه پوشاک خود داشتند.
دوره اشکانیان: این نوع پوشش در زمان اشکانیان هم رواج داشت. و چادر زنان اشکانی به رنگهای شاد و ارغوانی و یا سفید بوده است. این چادر به نحوی روی سر میافتاده که عمامه (نوعی کلاه زنانه) را در قسمت عقب و پهلوها میپوشانیده است.
دوره ساسانیان: بانوان پیراهنی بلند با آستین یا بدون آستین پر چین و گشاد میپوشیدند و آن را با نواری در زیر سینه، مانند زنان اشکانی جمع میکردند.
دوره صفویان: بانوان اغلب پیراهنهای گلدار، رنگارنگ و زر بافت ابریشمی میپوشیدند و روی آن قبای جلو باز بلند تا مچ پا، به تن میکردند و کمربندشان را طوری میبستند که محکم روی کمر قرار نگیرد
دوران زندیان: پوشاک خانمها شامل پیراهنی تنگ از جنس ابریشم و نخ بود. در این دوره، روی سر خود تور یا پارچه زیبا را به طور آزاد انداخته و با زیور و زینت، موهای خود را میآراستند و هنگام خروج از منزل چادر سیاه یا بنفش یا نیلی به سر میکردند و روی خود را با دو بنده کاملاً میپوشاندند.
دوره قاجاریان: مسافرت ناصرالدین شاه قاجار به فرنگ و روسیه و دیدن لباسهای بالرینهای پترزبورگ که شلوار بافته چسبان و نازکی به تن میکردند و بر روی آن، جامه بسیار کوتاهی به اندازه یک وجب میپوشیدند، شاه را بر آن داشت که لباسهای زنهای حرمسرای خود را به این شکل تغییر دهد
سخن آخر
تاریخچۀ طراحی لباس در ایران، دارای سابقه زیادی است. ورود انواع مد، اغلب تحت تأثیر مراودات سیاسی جامعه با کشورهای دیگر نشأت می گرفته است. با توجه به اینکه مد و لباس تا حد زیادی در گرو فرهنگ جامعه است، بنابراین اغلب در مدهای ایرانی میتوان پیوند طرحهای سنتی را با ایدههای جدید و نو مشاهده کرد. خوشبختانه این مورد نیز مورد قبول طیف وسیعی از افراد در جهان است. امروزه با گسترش فناوری و تکنولوژی، فرصت زیادی برای افراد مهیا شده است تا بتوانند از نوع پوشاک و طراحی آن ها در سایر کشورها مطلع شده و از آنان الهام بگیرند؛ بنابراین، زمینه برای رشد و ترقی همواره مهیا است. برای اینکه بتوان طراح لباس خوبی بود، طرح های بدیع و نو نیز به بازار عرضه کرد، لازم است تا در گام اول، ایده پرداز خوبی باشیم و با فرهنگ و سلیقه جامعه بیشتر آشنا شویم. پوشاک ایرانیان را در طول تاریخ از ابتدای بابلیان تا دوران قاجاری و هم اکنون برایتان معرفی کردیم. روند مد و پوشاک در ایران تاریخچه غنی دارد. همانطور که گفتیم ایرانیان از زمانهای بسیار گذشته در تلاش بودند تا لباسهای خود را همواره زیباتر کنند. این تلاش برای لباسهای مختلف انجام میپذیرفت. امروزه لباسهایی که در سالهای بسیار گذشته مد بوده است و مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
پیام ها
دیدگاهی در پیرامون این پست ثبت نشده است